Bir AB sözcüsü, İsmail Haniye’nin öldürülmesinin ardından yaptığı açıklamada, “Ortadoğu’da gerilimin daha da tırmanmasından hiçbir ülke ve hiçbir millete fayda sağlayamaz” dedi.
Avrupa Birliği (AB), Hamas’ın en üst düzey siyasi liderlerinden İsmail Haniye’nin öldürülmesinin ardından “maksimum itidal” çağrısında bulundu.
Uluslararası toplum, bu gelişmenin zaten gergin olan bölgedeki gerilimi daha da artırabileceğinden ve Gazze’de devam eden savaşta ateşkes sağlanması yönündeki zayıf umutları tamamen ortadan kaldırabileceğinden korkuyor.
Avrupa Komisyonu’nun dış ilişkiler sözcüsü Peter Stano, “Tüm taraflara maksimum itidal göstermeleri ve gerilimi daha fazla tırmandırmaktan kaçınmaları çağrısında bulunuyoruz” dedi.
Ortadoğu’da gerilimin daha da artmasından hiçbir ülke ve milletin faydası olmayacak” dedi.
Haniye, İran’ın yeni Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan’ın yemin törenine katılmak üzere çarşamba günü gittiği Tahran’da şafak öncesi düzenlenen hava saldırısında öldürüldü. Hamas saldırıdan İsrail’i sorumlu tuttu ve Haniye’yi “şehit” ilan etti.
Hamas’ın silahlı kanadı El Kassam Tugayları, suikastın “savaşı yeni boyutlara getirdiğini ve tüm bölgede büyük yankılar yaratacağını” ve İsrail’in “saldırı çemberini genişleterek hata yaptığını” söyledi.
İranlı dini lider Ayetullah Ali Hamaney de İsrail’i sert bir şekilde uyararak, “(Haniye’nin) intikamını almayı görevimiz olarak görüyoruz” dedi.
İsrail hükümeti suikastla ilgili herhangi bir yorumda bulunmadı.
Katar, Türkiye, Ürdün ve Umman’ın da aralarında bulunduğu komşu ülkeler operasyonu kınadı ve bunun ateşkese ulaşmak için aylarca süren arabuluculuk çabalarını tehlikeye atacağı konusunda uyardı. İran’ın iki müttefiki Çin ve Rusya da eleştirel açıklamalarda bulundu.
Beyaz Saray, hava saldırısı hakkında hiçbir bilgisinin olmadığını belirterek, gerilimi azaltma çağrısında bulunan seslerin korosuna katıldı.
Euronews’e konuşan Stano, “AB, yargısız infazları reddetme ve uluslararası ceza adaleti de dahil olmak üzere hukukun üstünlüğünü destekleme konusunda ilkeli bir konuma sahiptir” dedi.
Stano ayrıca Uluslararası Ceza Mahkemesi (ICC) savcısının Haniye hakkında çeşitli savaş suçlarından tutuklama emri çıkardığına dikkat çekti.
İran İslam Devrim Muhafızları Ordusu çarşamba günü yaptığı açıklamada, Haniye’nin Cumhurbaşkanı Mesut Pezeşkiyan’ın göreve başlama törenine katılacağı başkent Tahran’da öldürüldüğünü duyurdu.
Gerginlik artıyor
Saldırı, İsrail ile Lübnanlı Hizbullah grubu arasındaki gerilimin arttığı bir döneme denk gelmesi nedeniyle uluslararası toplumu alarma geçirdi.
İsrail işgali altındaki Golan Tepeleri’ndeki Dürzi kasabası Mecdel Şems’e cumartesi akşamı düzenlenen roket saldırısında 12 kişi hayatını kaybetmişti.
REKLAMİran destekli Lübnanlı grup Hizbullah, İsrail’in Lübnan’daki bir köye yönelik saldırılarına misilleme olarak Golan Tepeleri’nde bir askeri üsse saldırdığını duyurdu, ancak Mecdel Şems’e yönelik saldırının sorumluluğunu üstlenmedi.
Haniye’nin öldürülmesinden yalnızca birkaç saat önce İsrail ordusu da misilleme olarak üst düzey bir Hizbullah komutanını hedef almıştı.
Olayların hızlı bir şekilde birbirini takip etmesi, İran da dahil olmak üzere çok sayıda bölgesel oyuncunun dahil olacağı daha büyük ve öngörülemeyen bir askeri çatışma korkusunu artırdı.
Üstelik İsrail ile Hamas arasındaki müzakerelerin temelini oluşturan ABD Başkanı Joe Biden’ın Gazze’deki savaşı sona erdirmek için önerdiği üç aşamalı anlaşmayı bir kez daha derin bir çıkmaza soktu.
REKLAM2019’da Gazze’den ayrıldığından beri ağırlıklı olarak Katar’da yaşayan Haniye, ateşkes görüşmelerinde kilit isimlerden biri olarak görülüyor, ancak İsrail onu defalarca canlı rehineleri serbest bırakmayı reddetmekle suçladı.
AB dış politika sorumlusu Josep Borrell Çarşamba günü kazayla ilgili yaptığı açıklamada, “Gerginliği azaltmanın ve tüm bölgeyi ve ötesini etkileyecek bir savaştan kaçınmanın yollarını aramalıyız ve şimdi Gazze’de ateşkese ihtiyacımız var” dedi. .